स्वास्थ्यमा तीन वटा कार्यक्रम प्राथमिकता

वडा नं. ३ को सुविधा सम्पन्न स्वास्थ्य चौकी भवन । तस्बिर : कपिलदेव खनाल

दिपेन्द्र श्रेष्ठ
घलेभञ्याङ/नुवाकोटका स्थानीय सरकार नागरिकहरूको स्वास्थ्यप्रति सचेत रहेको भेटिएको छ । गाउँपालिकाको कार्यक्रम तथा नीतिलाईए नागरिकहरू समेत रुचाएको पाइएको छ । यस पञ्चकन्या गाउँपालिकाका आम नागरिकहरूले गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा प्राप्त सकुन् भन्ने उद्देश्यले गाउँपालिकामा प्राथमिकताका साथ तीन वटा कार्यक्रमहरू सञ्चालनमा छन् । अन्य नियमित कार्यक्रम र सेवाहरूको अलावा गाउँपालिकाको नीति तथा कार्यक्रममा समावेश भएको ‘म स्वस्थ्य, मेरो गाउँ स्वस्थ्य’, ‘गाउँघर क्लिनिक’ र ‘स्वास्थ्य केन्द्रमा जन्म’ जस्ता कार्यक्रमहरू सञ्चालनमा छन् ।
स्वास्थ्य केन्द्र स्थापना भएपनि केही रोग र कत्तिपय नागरिकहरू लुकेर बस्ने र रोग लुकाउने अवस्था अहिले पनि समाजमा विद्यमान छ । विशेष गरी महिलासंग सम्वन्धि रोगहरू अझै खुलेर उपचारका लागि नआउने भएकोले गाउँपालिकाले टोलटोलमै महिला लक्षित निःस्वास्थ्य शिविरहरूको आयोजना गर्दै आएको छ । गाउँपालिकाका प्मुख प्रशासकिय अधिकृत नरेश पुडासैनीले बताए ।
यस पञ्चकन्या गाउँपालिकाका नागरिकहरूको मुटु, मृगौला र क्यान्सरको उपचारका लागि शल्यक्रिया गर्नुपरको अवस्थामा गाउँपालिकाबाट जनही डेढ लाख रुपैयाँ आर्थिक अनुदान प्रदान हुँदै आएको छ । यस गाउँपालिकाको सबै वडाहरूमा स्वाथ्य केन्द्र स्थापनाको साथमा सुविधा सम्पन्न भवनहरू निर्माण भएका छन् । गाउँपालिका तथा सझेदार गैर सरकारी संस्थाहरूको बजेटमा निर्माण सम्पन्न भएका यि सुविधा सम्पन्न स्वास्थ्य केन्द्रबाट नागरिकहरूले सेवा पाउन थालेका छन् । भुगोलका कारण पायक नपर्ने एउटै वडामा दुई वटासम्म पनि स्वास्थ्य केन्द्र स्थापना गरेर नागरिकहरूको पहुँच स्थापित गरिएको छ ।
त्यसको नमूनाको रुपमा रहेको छ ः वडा नं. १ मा रहेको दुई वटा स्वास्थ्य संस्था । यस वडालाई भौगोलिक रुपमा दुई खण्डमा विभाजन गर्नुपर्ने अवस्था रहेको छ । वडा नं. १ को आपचौर र बाँनियाटारमा बेग्लाबेग्लै स्वास्थ्य केन्द्र स्थापना भएका छन् । वडा नं. ४ मा पनि दुई वटा स्वास्थ्य केन्द्र सञ्चालनमा छ । वडा नं. ३ मा दातृ निकायको लगानीमा सुविधा सम्पन्न स्वास्थ्य केन्द्र्र तयार भएको छ । अब गाउँपालिकामा १५ बेडको अस्पताल निर्माणका लागि आवश्यक कार्य भइरहेको गाउँपालिकाका अध्यक्ष तेजबहादुर तामाङ ‘रमेश’ले बताए ।
गाउँपालिकाको वडा÷वडामा सञ्चालनमा भएको आधुनिक सुविधा सहितको स्वास्थ्य केन्द्रमा बर्थिङ सेन्टर पनि सञ्चालनमा रहेको छ । जसले गर्दा गाउँपालिकाकाले आफ्नो नीति तथा कार्यक्रममा समावेश गरेको कार्यक्रमको लक्ष्य पुरा हुँदै गएको छ । घरमा बच्चा नजन्माउने गाउँपालिका घोषणा गर्नका लागि पञ्चकन्या गाउँपालिकालाई यसले महत्वपूर्ण आधार तयार गरेको छ ।
स्थानीय सरकारले अन्य गैर सरकारी संस्था र साझेदार निकायसंगको सहकार्यमा समेत यस पञ्चकन्या गाउँपालिकाका नागरिकहरूलाई स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्दै आइरहेको छ । स्थानीय सरकारले व्यवस्थापन गरेको स्वास्थ्य केन्द्र बाहेक गैर सरकारी स्तरबाट सञ्चालनमा रहेको स्वास्थ्य केन्द्रले पनि उत्तिकै प्रभावकारी रुपमा काम गरिरहेको वडा नं. २ का अध्यक्ष ध्रुव मिश्र बताउछन् ।