सुजित भण्डारी
विदुर\२०७२ सालको विनाशकारी भुकम्पका कारण घर क्षति व्यहोरेका नुवाकोटका ६२ हजार घरपरिवारले तेश्रो किस्ताको रकम लिएका छन् ।
राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरण जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन ईकाई अनुदान ब्यबस्थापन तथा स्थानिय पुर्बाधार कार्यालय नुवाकोटका अनुसार ७६ हजार लाभग्राही मध्ये ६२ हजार ६५० लाभग्राहीले तेश्रो किस्ताको अनुदान रकम लिएको छ ।
भुकम्प लगत्तै भएको सर्भेक्षण र त्यसपछी गुनासो सम्बोधनबाट थपिएका सहित ७६ हजार ८१६ जना लाभग्राहीहरू छन् । राज्यले भुकम्पबाट क्षतीग्रस्त भएका संरचनाको पुनःनिर्माणको लागी ३ लाख रुपैयाँ अनुदान रकम उपलब्ध गराउदै आएको छ । ३ किस्तामा उपलब्ध गराउने अनुदान रकम मध्ये पहिला किस्ताको ५० हजार रुपैयाँ रकम लिने नागरिकहरूको संख्या ७४ हजार ४२२ छ ।
६९ हजार ८९८ जनाले दोश्रो किस्ताको डेढ लाख रुपैयाँ लिएका छन् । निजि आबास निर्माणको डिपिसी तहसम्मको संरचना तयार भए पछि दोश्रो किस्ताको रकम प्राप्त गर्ने ब्यबस्था छ । अन्तिम किस्ता एक लाख रुपैयाँ लिनका लागी भने लाभग्राहीले आफ्नो घरको छाना हालेको हुनु पर्ने छ ।
राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणले तोकेको मापदण्ड अनुसार निर्माण भएका संरचनालाई मात्रै राज्यले अनुदान रकम दिइरहेको बताइएको छ ।
प्राधिकरणबाट गाँउमा खटिएका प्राबिधिकहरूले प्रमाणिकरण गरेर पठाएका घरहरूलाई मात्रै राज्यले अनुदान रकम उपलब्ध गराउदै आएको हो । ७६ हजार लाभग्राही रहेको नुवाकोट जिल्लामा निजि आबास निर्माण सम्पन्न गर्ने नागरिकहरूको संख्या धेरै रहेपनि मापदण्ड अनुसार निर्माण सम्पनन भएका नागरिकहरूको संख्या मात्रै प्राधिकरणसँग रहेको जनाएको छ । राज्यले तोकेको निश्चित मापदण्ड भन्दा बाहिर गएर केहि संरचना निर्माण भएकाले त्यसलाई प्रबलिकरण गरेर मात्रै अन्तिम किस्ताको रकम उपलब्ध गराउने जनाएको छ ।
नुवाकोट जिल्लामा सबै भन्दा बढि लाभग्राही बेलकोटगढी नगरपालिकामा रहेका छन् । २ नगरपालिका र १० गाँउपालिका रहेको नुवाकोटमा बेलकोटगढी नगरपालिकामा १३ हजार ९७ लाभग्राही कायम भएका छन् ।
नुवाकोट जिल्लामा रहेका लाभग्राही मध्ये १४ हजार नागरिकहरूले अन्तिम किस्ताको रकम लिन बाँकी रहेका सरकारी तथ्याङ्क रहेको छ । यस्तै, दोश्रो किस्ताको रकम लिन बाँकी रहने लाभग्राहीको सख्या १४ सय ३९ रहेको छ ।
लाभग्राहीद्धारा रकम फिर्ता
निजी आवास निर्माणका लागि अनुदान पाउने सूचीमा नाम भएका तर घर बनाउन आवश्यक नठान्ने नुवाकोटका एक लाभग्राहीले पहिलो किस्ता बापत लिएको ५० हजार रुपैयाँ फिर्ता गरेका छन् ।
अनुदानको लागि पाएको रकम फिर्ता गर्नेमा विदुर नगरपालिका वडा नम्बर ७ तुप्चेका उत्तम अधिकारी रहेको पुनर्निर्माण प्राधिकरण जिल्ला कार्यान्वयन एकाई अनुदान व्यवस्थापन तथा स्थानिय शाखाले जनाएको छ ।
प्राधिकरणले बस्न योग्य घर भएका वा अन्यत्र घर भएका व्यक्तिले लाभग्राही सूचीमा आफ्नो नाम पारेको भए सम्बन्धित जिल्ला समन्वय समितिको सचिवालयमा सम्पर्क गरी रकम फिर्ता गरेर सूचीबाट हटाउन यसअघि नै सूचना प्रकाशित गरी सरकारले आग्रह गरेको छ ।
गुरु योजना कार्यान्वय माग
विदुर\विदुर नगरपालिका वडा नम्बर २ नुवाकोट दरबार परिषरमा पुनःनिर्माण भैरहेको सम्पदा बस्तीमा गुरु योजनाको सार्थक कार्यान्वयन आबाश्यक रहेको सरोकारवालाले बताएका छन् ।
साततले दरबार र दरबार परिसरलाई बिश्व सम्पदा सूचीमा समाबेश गर्नको लागी युनेस्कोले सम्भाब्यताको सूचीमा समेत राखेको छ । दरबार सहित आसपासका सम्पदाको समयमा नै पुनःनिर्माण सकिएमा बिश्व सम्पदा सूचीमा सुचिकृत हुने सम्भाबना रहेको पुरातत्व बिभागले जनाएको छ ।
पुरातत्व बिभागका अनुसार नुवाकोटको ऐतिहासिक साततले दरबारको परिसरमा नुवाकोट सम्पदा बस्ति गुरुयोजना बनाएर काम अगाडी बढेको छ । ऐतिहासिक सम्पदाको संरक्षण र पुनःनिर्माणको लागी पुनःनिर्माण प्राधिकरणले बिशेष योजना सहित पुरातत्व बिभाग अगाडी बढेको हो । चिन सरकारले पुनःनिर्माण थालेको साततले दरबार यसको उदाहरण रहेको पुरातत्व बिभागको भनाई छ । सम्पदा बस्ती अन्तर्गत ४२८ घरधुरी समाबेश छन् । बस्तीमा मापदण्ड विपरित घरहरू बनेका छन् भने
नगरपालिकाले नियमन गर्नुपर्ने नागरिकहरूको भनाई छ । सम्पदा बस्ती अन्तर्गत सिनर्माण हुने घरहरूलाई राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरण र विदुर नगरपालिकाले समेत अनुदान रकम उपलब्ध गराउदै आएको छ ।
सम्पदा बस्ती अन्तर्गतका घरहरूलाई निजर्माण सम्पनन भए पस्चात राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणले थप ५० हजार रुपैयाँ दिने प्राबधान छ । साथै विदुर नगरपालिकाले थप ४० हजार रुपैयाँ दिँदै आएको छ । यसका साथै नुवाकोट सम्पदा गाँउले घर नक्सा बनाउनको लागी १५ हजार रुपैयाँ समेत उपलब्ध गराउदै आएको छ ।
सम्पदा बस्तीको नियम अनुसार संरचना निर्माण गर्नेहरूको लागी थप सेवा सुबिधा समेत वडा कार्यालयले निर्धारण गरेको छ ।
एकिकृत रुपमा प्राचिन महत्व झल्किने घरहरू निर्माले पर्यटन प्रबद्धनमा ठुलो महत्व राख्ने नुवाकोट सम्पदा गाँउमा अध्यक्ष पुस्कर शर्मा रिमालले बताए ।
विदुर\२०७२ सालको विनाशकारी भुकम्पका कारण घर क्षति व्यहोरेका नुवाकोटका ६२ हजार घरपरिवारले तेश्रो किस्ताको रकम लिएका छन् ।
राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरण जिल्ला आयोजना कार्यान्वयन ईकाई अनुदान ब्यबस्थापन तथा स्थानिय पुर्बाधार कार्यालय नुवाकोटका अनुसार ७६ हजार लाभग्राही मध्ये ६२ हजार ६५० लाभग्राहीले तेश्रो किस्ताको अनुदान रकम लिएको छ ।
भुकम्प लगत्तै भएको सर्भेक्षण र त्यसपछी गुनासो सम्बोधनबाट थपिएका सहित ७६ हजार ८१६ जना लाभग्राहीहरू छन् । राज्यले भुकम्पबाट क्षतीग्रस्त भएका संरचनाको पुनःनिर्माणको लागी ३ लाख रुपैयाँ अनुदान रकम उपलब्ध गराउदै आएको छ । ३ किस्तामा उपलब्ध गराउने अनुदान रकम मध्ये पहिला किस्ताको ५० हजार रुपैयाँ रकम लिने नागरिकहरूको संख्या ७४ हजार ४२२ छ ।
६९ हजार ८९८ जनाले दोश्रो किस्ताको डेढ लाख रुपैयाँ लिएका छन् । निजि आबास निर्माणको डिपिसी तहसम्मको संरचना तयार भए पछि दोश्रो किस्ताको रकम प्राप्त गर्ने ब्यबस्था छ । अन्तिम किस्ता एक लाख रुपैयाँ लिनका लागी भने लाभग्राहीले आफ्नो घरको छाना हालेको हुनु पर्ने छ ।
राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणले तोकेको मापदण्ड अनुसार निर्माण भएका संरचनालाई मात्रै राज्यले अनुदान रकम दिइरहेको बताइएको छ ।
प्राधिकरणबाट गाँउमा खटिएका प्राबिधिकहरूले प्रमाणिकरण गरेर पठाएका घरहरूलाई मात्रै राज्यले अनुदान रकम उपलब्ध गराउदै आएको हो । ७६ हजार लाभग्राही रहेको नुवाकोट जिल्लामा निजि आबास निर्माण सम्पन्न गर्ने नागरिकहरूको संख्या धेरै रहेपनि मापदण्ड अनुसार निर्माण सम्पनन भएका नागरिकहरूको संख्या मात्रै प्राधिकरणसँग रहेको जनाएको छ । राज्यले तोकेको निश्चित मापदण्ड भन्दा बाहिर गएर केहि संरचना निर्माण भएकाले त्यसलाई प्रबलिकरण गरेर मात्रै अन्तिम किस्ताको रकम उपलब्ध गराउने जनाएको छ ।
नुवाकोट जिल्लामा सबै भन्दा बढि लाभग्राही बेलकोटगढी नगरपालिकामा रहेका छन् । २ नगरपालिका र १० गाँउपालिका रहेको नुवाकोटमा बेलकोटगढी नगरपालिकामा १३ हजार ९७ लाभग्राही कायम भएका छन् ।
नुवाकोट जिल्लामा रहेका लाभग्राही मध्ये १४ हजार नागरिकहरूले अन्तिम किस्ताको रकम लिन बाँकी रहेका सरकारी तथ्याङ्क रहेको छ । यस्तै, दोश्रो किस्ताको रकम लिन बाँकी रहने लाभग्राहीको सख्या १४ सय ३९ रहेको छ ।
लाभग्राहीद्धारा रकम फिर्ता
निजी आवास निर्माणका लागि अनुदान पाउने सूचीमा नाम भएका तर घर बनाउन आवश्यक नठान्ने नुवाकोटका एक लाभग्राहीले पहिलो किस्ता बापत लिएको ५० हजार रुपैयाँ फिर्ता गरेका छन् ।
अनुदानको लागि पाएको रकम फिर्ता गर्नेमा विदुर नगरपालिका वडा नम्बर ७ तुप्चेका उत्तम अधिकारी रहेको पुनर्निर्माण प्राधिकरण जिल्ला कार्यान्वयन एकाई अनुदान व्यवस्थापन तथा स्थानिय शाखाले जनाएको छ ।
प्राधिकरणले बस्न योग्य घर भएका वा अन्यत्र घर भएका व्यक्तिले लाभग्राही सूचीमा आफ्नो नाम पारेको भए सम्बन्धित जिल्ला समन्वय समितिको सचिवालयमा सम्पर्क गरी रकम फिर्ता गरेर सूचीबाट हटाउन यसअघि नै सूचना प्रकाशित गरी सरकारले आग्रह गरेको छ ।
गुरु योजना कार्यान्वय माग
विदुर\विदुर नगरपालिका वडा नम्बर २ नुवाकोट दरबार परिषरमा पुनःनिर्माण भैरहेको सम्पदा बस्तीमा गुरु योजनाको सार्थक कार्यान्वयन आबाश्यक रहेको सरोकारवालाले बताएका छन् ।
साततले दरबार र दरबार परिसरलाई बिश्व सम्पदा सूचीमा समाबेश गर्नको लागी युनेस्कोले सम्भाब्यताको सूचीमा समेत राखेको छ । दरबार सहित आसपासका सम्पदाको समयमा नै पुनःनिर्माण सकिएमा बिश्व सम्पदा सूचीमा सुचिकृत हुने सम्भाबना रहेको पुरातत्व बिभागले जनाएको छ ।
पुरातत्व बिभागका अनुसार नुवाकोटको ऐतिहासिक साततले दरबारको परिसरमा नुवाकोट सम्पदा बस्ति गुरुयोजना बनाएर काम अगाडी बढेको छ । ऐतिहासिक सम्पदाको संरक्षण र पुनःनिर्माणको लागी पुनःनिर्माण प्राधिकरणले बिशेष योजना सहित पुरातत्व बिभाग अगाडी बढेको हो । चिन सरकारले पुनःनिर्माण थालेको साततले दरबार यसको उदाहरण रहेको पुरातत्व बिभागको भनाई छ । सम्पदा बस्ती अन्तर्गत ४२८ घरधुरी समाबेश छन् । बस्तीमा मापदण्ड विपरित घरहरू बनेका छन् भने
नगरपालिकाले नियमन गर्नुपर्ने नागरिकहरूको भनाई छ । सम्पदा बस्ती अन्तर्गत सिनर्माण हुने घरहरूलाई राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरण र विदुर नगरपालिकाले समेत अनुदान रकम उपलब्ध गराउदै आएको छ ।
सम्पदा बस्ती अन्तर्गतका घरहरूलाई निजर्माण सम्पनन भए पस्चात राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणले थप ५० हजार रुपैयाँ दिने प्राबधान छ । साथै विदुर नगरपालिकाले थप ४० हजार रुपैयाँ दिँदै आएको छ । यसका साथै नुवाकोट सम्पदा गाँउले घर नक्सा बनाउनको लागी १५ हजार रुपैयाँ समेत उपलब्ध गराउदै आएको छ ।
सम्पदा बस्तीको नियम अनुसार संरचना निर्माण गर्नेहरूको लागी थप सेवा सुबिधा समेत वडा कार्यालयले निर्धारण गरेको छ ।
एकिकृत रुपमा प्राचिन महत्व झल्किने घरहरू निर्माले पर्यटन प्रबद्धनमा ठुलो महत्व राख्ने नुवाकोट सम्पदा गाँउमा अध्यक्ष पुस्कर शर्मा रिमालले बताए ।
No comments:
Post a Comment