Monday, April 11, 2022

मक्किएको हड्डी हेर्ने मेसिन त्रिशुली अस्पतालमा मात्रै

डेक्सा मेसिनको साथ डा. दिपेन्द्र पाण्डे । 

त्रिशुली । नुवाकोटका २५ प्रतिशत महिलाहरूमा हड्डी मक्किने रोग रहेको एक प्रारम्भिक तथ्याङ्कले देखाएको छ । त्रिशूली अस्पताल नुवाकोटले महिनावारी रोकिएका जुन सुकै उमेरका महिलाहरूको हड्डी मक्किने रोग ‘ओस्टियोपोरोसिस’ सम्वन्धी बिहीबारबाट आरम्भ गरेको परिक्षणबाट सो कुरा थाहा भएको हो । 

बिहीवार २७ जनाको परिक्षण हुँदा २५ प्रतिशतमा यो रोग फेला परेको त्रिशुली अस्पतालका हाडजोर्नी विशेषज्ञ तथा मेडिकल सुपरिटेण्डेण्ड डा. दिपेन्द्र पाण्डेले बताएका छन् । ओस्टियोपोरोसिस भनेको हड्डी मक्कीने एउटा रोग हो जुन महिनावारी रोकिएका महिला र ज्येष्ठ नागरिकलाई बढी मात्रामा हुने गर्दछ । यसले हड्डीलाई यति धेरै कमजोर बनाउँछ कि साधारण चोटपटकका कारण समेत हड्डी भाँचिनसक्छ । यसले हिपको हड्डी, मेरुदण्ड तथा नाडीको हड्डीमा बढी असर पार्ने गर्छ । बुढेसकालमा मानिसहरूको कद सानो हुँदै जाने, कुप्रिने जस्ता समस्या यही हड्डी मक्किने रोगबाट सिर्जना हुने गर्दछ । ‘डेक्सा स्क्यान’ भन्ने मेसिनबाट मात्र यो रोग लागेको/नलागेको थाहा पाउन साकिन्छ । 

मेडिकल पढाईको क्रममा यही विषयमा विभिन्न देशमा थप तालिम गरेका मेसु डा. पाण्डेले आफ्नो अध्ययनको विषय रहेकोले महिनावारी रोकिएका र जेष्ठ नागरिकहरूको हड्डी मक्किने दर कुन गतीमा बढिरहेको छ भन्ने थाहा पाउनका लागि यो सर्भे थालेको बताएका छन् । बैशाख ५ गतेसम्म ४०० जनाको मक्किएको हड्डीको परिक्षण गर्ने योजना रहेको पाण्डेले बताए । उनका अनुसार यो परिक्षण र प्रविधि अन्यको तुलनामा महंगो रहेको छ । 

नेपालमा धेरै कम अस्पतालमा भएको यो सेवालाई त्रिशुली अस्पतालले बिहीवारबाट थालेको हो । हड्डी मक्किने रोगको परिक्षण गर्न काठमाडौका केही नीजी अस्पतालमा प्रति व्यक्ति सात हजारसम्म लाग्ने गरेको डा. पाण्डेको भनाई रहेको छ । त्रिशूली अस्पतालमा यो सेवाको लागि आवश्यक पर्ने डेक्सा स्क्यान मेसिन कोइकाले अस्पताललाई यस अघि नै सहयोग गरेको थियो । झण्डै ८० लाख रुपैयाँ बरावरको उक्त मेसिन डा. पाण्डेले बिहिवारबाट प्रयोगमा ल्याएका छन् ।

डा. दिपेन्द्र पाण्डे यही विषयका विशेषज्ञ भएकाले कोइकाले त्रिशुली अस्पताललाई यो मेसिन सहयोग गरेको हो । हड्डी मक्किने रोगको जाँच गर्नका लागि नेपालमा हाल ट्रमा सेन्टर बाहेक नेपालगञ्ज अस्पताल र काठमाडौं स्थित शसस्त्र प्रहरी अस्पतालमा मात्रै मेसिन छ । तर त्रिशुली अस्पताल बाहेक अन्य अस्पतालले हाल यो मेसिन र प्रविधि सञ्चालनमा ल्याउन सकेको छैन । 

डेक्सा मेसिनको सेवासंगै बिहीबारबाट त्रिशुली अस्पतालले महिनावारी रोकिएका महिलाहरूको शरिरमा भिटामिन डी र क्यालसियमको अवस्थाको बारे पनि परिक्षण थालेको छ । निःशुल्क रुपमा अस्पतालले सुरु गरेको यो सेवा बैशाख ५ गतेसम्म सञ्चालन हुने अस्पतालका मेसु डा. दिपेन्द्र पाण्डेले जानकारी दिएका छन् ।

No comments:

Post a Comment