Monday, April 11, 2022

‘दिनको हजार जम्मा गर्नेलाई ४ लाख’ भन्ने सहकारी रकम लिएर भाग्यो


विदुर । नुवाकोटमा केही सहकारीको ‘स्किम’ अल्ली अनौठो किसिमको देखिन थालेको छ । ‘दैनिक यत्ति जम्मा गर्नुस्, यत्ति अवधिपछि यत्ति रकम लिनुस्’ भन्ने योजना नुवाकोटको बजारमा रुचाइएको छ । तर यस्तै योजना अघि सार्ने सहकारीहरू अन्य स्थानमा के गरिरहेका छन् भनेर खोजीनीत गर्नुपर्ने देखिएको छ । त्यसैले अनलाइन खबर डटकममा प्रकाशित पोखराको यो सामाचार पढौं । 

भारत सीतामाडीका सञ्जय साह पोखरा वरपर डुल्दै, घुम्दै तन्ना व्यापार गर्दै जीविका चलाइरहेका छन् । पोखरा औद्योगिक क्षेत्र सगरमाथा टोलमा बस्दै आएका उनको एउटा सपना छ, मोटरसाइकल चढ्ने । 

साहको कमाइ थोरै छ, झ्याप्पै मोटरसाइकल किनिहाल्न पनि आँटिरहेका थिएनन् । त्यही क्रममा एक वर्षअघि उनको भेट भयो, डेरा नजिकैको ‘शुभबिहानी महिला उपभोक्ता सहकारी संस्था’का प्रतिनिधिसँग । 

ती प्रतिनिधिले साहलाई आफ्नो सहकारीमा मुद्धती खाता खोलेर रकम जम्मा गर्न सुझाए । ‘धेरै पर्दैन, एक वर्षको गर्न‘स् । दिनको हजार रुपैयाँ जम्मा गर्ने एक वर्षपछि ४ लाख रुपैयाँ पाउनुहुन्छ,’ सहकारीका प्रतिनिधिले उनलाई पटक पटक भन्ने गरेका थिए ।

आफूसँग भएपछि खर्च भइहाल्ने, त्यसमाथि डेरा नजिकैको सहकारी ! साहले तत्कालै गएर खाता खोलेर प्रतिदिन एक हजार रुपैयाँ जम्मा गर्न थाले । कोरोना लकडाउनको समयमा आम्दानी शून्य हुँदा पनि पुरानो वचतबाट सहकारीमा पैसा जम्मा गरिरहे । उनले दायाँबायाँ नसोची ब्याजसहितको ४ लाख रुपैयाँ र नयाँ मोटरसाइकलमात्रै देखिइरहेका थिए । गतवर्ष फागुन ११ गतेदेखि सहकारीमा पैसा जम्मा गर्न थालेका उनले २ लाख १५ हजार रुपैयाँ जम्मा गरिसकेका थिए । तर, कात्तिक १७ गतेदेखि सहकारीको सटर एकाएक बन्द भयो । त्यसपर्यन्त आजसम्म न त्यो सहकारीको ढोका खुलेको छ न सञ्चालक नै देखा पर्छन् ।

‘म बस्ने ठाउँ र त्यो सहकारी नजिकै छ । त्यसरी भागिहाल्छ भन्ने लागेन । अहिले मेरो पैसा रिटर्न आउने बेला पनि भइसक्यो । तर, साहुजीहरू सहकारी खोल्दैनन्,’ बुधबार भेटिएका साहले दुखी हुँदै गुनासो पोखे, ‘थर्काउनेहरूले पैसा फिर्ता पाइसके । मलाई दिएनन् हजुर !’ साह उक्त सहकारीबाट आउने भनिएको ४ लाखभन्दा पनि आफूले जम्मा गरेको बचतमात्रै फिर्ता गरिदिए पनि हुन्थ्यो भन्दै कहिले प्रहरी प्रशासन त कहिले कहाँ धाइरहेका छन् । ‘काम गरेर खाने मान्छे हो । कस्तो ठाउँमा फस्न पुगेछु । अहिले राम्रोसित बेप्पोरै गर्न पाको छैन,’ उनी दुखेसो गर्छन् ।

शुभबिहानी सहकारीबाट ठगिनेमा साहमात्रै एक्ला होइनन्, सगरमाथा टोलकै सुरेन्द्र गुरुङ पनि छन् । सामान्य किराना पसल गर्दै दैनिक बचत गरेका उनको सहकारीमा २ लाख ८० हजार रुपैयाँ फसेको छ । ‘मान्छे लापत्ता छ । 

हाम्रो कमाइ जम्मै लिएर गए । अब कहाँ जाने ? कसलाई खोज्ने होला ?’ उनी भन्छन्, ‘कहिले पोखरा, कहिले काठमाडौं छ (सञ्चालक) भनेको मात्रै सुन्छौं ।’

कात्तिकदेखि बन्द रहेको सहकारी पीडितहरूले जिल्ला प्रहरी कार्यालय कास्कीमा समेत छुट्टाछुट्टै उजुरी दिएका छन् । पीडितहरूका अनुसार सहकारीका फरार सञ्चालक दीपक गुरुङ हुन् । ‘पुलिसलाई एक महिनाअगाडि उजुरी दिएर हिजो (मंगलबार) के भयो भनेर सोध्न जाँदा उजुरीपत्र नै बिर्सिसकेका रैछन् । पुलिस दाइहरूले पनि वास्ता गर्न‘भएन,’ पीडित सञ्जय साहको गुनासो छ ।

बचत पासबुक र साइनबोर्डमा २०६८ सालमा स्थापना भएको उल्लेख भए पनि औद्योगिक क्षेत्रमा करिब २ वर्ष अघिमात्रै सहकारी खुलेको पीडित सुरेन्द्र गुरुङ बताउँछन् ।

‘पहिले बिरौटाबाट आएको भन्थे । होला त नि भनेर विश्वास गरियो । अहिले महानगर जाँदा त्यहाँ पनि दर्ता छैन रहेछ । हामी त डुब्यौं,’ उनले भने, ‘उहाँ (सञ्चालक दीपक गुरुङ) को श्रीमती कहिलेकाहीं भेटिनुहुन्छ । पैसा खै भन्दा छिट्टै दिन्छौं भन्ने जवाफ दिनुहुन्छ । मान्छे मरिसकेपछि डाक्टर आएर हुन्छ र ?’

सहकारी सञ्चालकबाट वचतकर्तामात्रै नभएर आफ्नै कर्मचारीलाई समेत ठगेको आरोप लागेको छ । सहकारीका क्यासियर चन्दा क्षेत्री (हाल जागिर छोडिसकेकाले पूर्वकर्मचारी) ले आफूले पनि ५ लाख रुपैयाँ जम्मा गरेकोमा फिर्ता नपाएको गुनासो गरिन् । ‘त्यहाँ म काम गर्न थालेको २ महिनामै सहकारी बन्द भयो । सहकारीबारे राम्रोसँग बुझ्न पनि पाइनँ,’ क्षेत्री भन्छिन्, ‘म आफैं पीडित हुँ । तर, धेरैले त्यहाँ काम गरेको भएर मलाई मात्र प्रश्न गरिरहेका छन् । त्यहाँ मैले जागिर खानमात्रै गएको हो ।’ उनले सञ्चालकहरूसँग सहकारी बन्द भएयता कुराकानी नभएको दाबी गरिन् ।

सहकारीका अर्का कर्मचारी शिवु क्षेत्रीले सहकारीमा साधारण खाता जम्मा गरेकाले बचत फिर्ता पाइसकेको र मुद्धतिमा जम्मा गर्नेले मात्रै फिर्ता नपाएको जानकारी दिइन् । ‘अरु (साधारण बचतकर्ता) को हजार, १२ सय रुपैयाँमात्रै हो । उहाँहरूले पैसा फिर्ता पाइसक्नु भयो । 

फिक्स्ड डिपोजिट गर्नेलेमात्रै हो नपाएको,’ उनले भनिन् । उनले उक्त सहकारीमा ६ जनाले मुद्धती खातामा जम्मा गरेको तर, रकमबारे आफूलाई यकीन जानकारी नभएको सुनाइन् । ठगी आरोप लागेको सहकारीका सञ्चालक दीपक गुरुङसँग मोबाइल अफ गरेका कारण सम्पर्क हुन सकेन ।

No comments:

Post a Comment