मुख्यमन्त्रीका लागि काँग्रेसमा बिभाजन

विदुर । बागमती प्रदेशको मुख्यमन्त्रीमा नेपाली काँग्रेसको संस्थापनबाटै दुई जनाको दावी भएपछि काँग्रेसबाट निर्वाचित प्रदेशसभा सदस्य विभाजित भएका छन् । बागमती प्रदेशमा कुल ११० मध्ये काँग्रेसका ३७ जना प्रदेश सदस्य छन् । जसमा प्रत्यक्षतर्फ २५ सिट जितेको काँँग्रेसले समानुपातिकतर्फ १२ सिट रहेको छ । काँग्रेसको ३७ सदस्यीय संसदीय दलमा काँग्रेसको संस्थापन पक्षको बहुमत देखिन्छ भने संस्थापन इतर पक्षका सांसद कम रहेका छन् । संस्थापन पक्षमा काँग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा र नेता प्रकाशमान सिंह निकट सांसदहरू रहेका छन् ।

संसदीय दलको नेता बन्ने दौडमा रहेका दुवै नेताहरूलाई आ–आफ्नो भुगोलका केन्द्रीयस्तरका नेताहरूको सहयोग भने रहने देखिँदैन । बानियाँलाई मकवानपुरको भूगोलबाट सहमहामन्त्री महालक्ष्मी उपाध्याय ‘डिना’ले रुचाएका छैनन् । यता तामाङलाई पनि आफ्नो भुगोलले समर्थन गर्ने देखिँदैन । केन्द्रीय सदस्य तथा भर्खरै निर्वाचित प्रतिनिधि सभा सदस्य अर्ज‘ननरसिंह केसीले तामाङलाई रोक्न सक्छन् । तामाङलाई काँग्रेस बागमती प्रदेश संसदीय दलको नेता बनाउन काँग्रेस प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतको ठिकैको रुची रहनसक्छ । पछिल्लो समय महत र लामाबीच पनि पहिलाको जस्तो घनिष्ठता नरहेको काँग्रेसकै नेताहरूले सुनाउने गरेका छन् । तर सहमहामन्त्री डिना तामाङको पक्षमा खुलेका छन् । प्रवक्ता डा. महतले सामान्इ रुपमा तामाङको नामलाई ओठसम्म ल्याएका छन् । तर महतले बाँनियाँलाई भने अस्विकार गर्दै आएका छन् । 

डिना बानियाँले आफूलाई चुनाव हराएको आरोप लगाउँदै मुख्यमन्त्री बन्न नदिन तीव्र लबिङमा छन् । डिना मकवानपुर–१ बाट प्रतिनिधिसभामा पराजित भएका थिए । निर्वाचनको समयमा बानियाँले १० जना प्रदेश सदस्यहरूलाई टिकट वितरण गरेका थिए । उनीहरू मध्ये अधिकांशले निर्वाचन जितेका छन् । यता पहिलो कार्यकालका केही सांसदहरू पनि दोहोरिएर निर्वाचित भएका छन् । उनीहरूको  साथ  बानियाँले पाउने सम्भावना छ ।

चुनावअघिसम्म संसदीय दलमा सर्वसम्मत देखिएका काँग्रेसका वागमती प्रदेश सभापति इन्द्रबहादुर बानियाँमाथि पछिल्लो समय चुनौती थपिएको छ । काँग्रेसमा शेरबहादुर देउवा प्यानलको नेताको रूपमा चिनिएका बानियाँले संसदीय दलको नेताको प्रतिस्पर्धामा देउवा प्यानलकै बहादुरसिंह लामा तामाङसँग प्रतिस्पर्धा गर्न‘पर्ने देखिएपछि गगन–शेखरको क्याम्पका लागि नजिकिन थालेका छन् ।

काँग्रेस केन्द्रीय सदस्यसमेत रहेका तामाङ यस अघि संघीय सांसद नै थिए ।  मुख्यमन्त्री हुने सर्तमा उनी प्रदेशसभामा झरेको चर्चा सुरुदेखि हुँदै आएको थियो । तामाङले आफुलाई पार्टीको माथिल्लो समितिले मुख्यमन्त्री बन्ने सर्तमै उम्मेदवार बनाएको दाबी गरेका छन् । बहादुरले भने ‘मलाई मुख्यमन्त्री बनाउन प्रदेशसभामा उम्मेदवार बनाइएको हो ।’

संसदीय दलको नेता बन्न कोसंग कत्ति सांसद ?

विदुर । बागमती प्रदेशमा काँग्रेस संसदीय दलको नेताका बागमती प्रदेश सभापति इन्द्रबहादुर बानियाँ र केन्द्रीय सदस्य बहादुरसिंह लामा तामाङबीच प्रतिस्पर्धा छ । सभापति देउवाका विश्वास पात्र बानियाँ र प्रवक्ता प्रकाशशरण महत निकट तामाङ संसदीय दलको नेताका लागि तीव्र लबिङमा छन् । बानियाँलाई नेता प्रकाशमान सिंह र महामन्त्री गगन थापाको समर्थन देखिन्छ भने लामालाई महतका साथै सह–महामन्त्री महालक्ष्मी उपाध्याय ‘डीना’को साथ छ । बागमती प्रदेशमा देउवा पक्षका २४, सिंह ९ जना गरी संस्थापन पक्षसँग ३२ जना सांसद छन् । कोइराला–थापा समूहका ५ सांसद छन् । बानियाँ र तामाङबीच प्रतिस्पर्धामा हुँदा देउवा पक्ष दुई भागमा विभाजित हुँदा सिंह र थापाको साथ पाउनेको पल्लाभारी हुनेछ ।

बागमती प्रदेशसभा सदस्यहरूमा काँग्रेस नेता शेखर कोइराला पक्षका कोही देखिँदैनन् । शेखर समुहका काँग्रेस महामन्त्री गगन थापा निकटका केही सांसद्हरू छन् । शेखर–गगन पक्षमा थोरै मात्र सांसद छन् । संस्थापन पक्षमा नै दुई धार देखिँदा इतर समुहले निर्णायक भूमिका खेल्नेछ ।

देउवा–सिंह पक्षका सांसदहरू :

विमल ठकुरी

श्याम बहादुर खड्का

प्रभात तामाङ

बहादुर सिंह लामा

इन्द्रबहादुर बानियाँ

कृष्णकुमार तामाङ (समीर)

मसिना खड्का

तीर्थ लामा

रामकृष्ण चित्रकार

मुदुकुमार श्रेष्ठ

गोविन्द लम्साल

छेत्र बहादुर बम्जन

रमेश महत

पुकार महर्जन

कुन्दन राज काफ्ले

रामकुमार पहाडी

उर्मिला नेपाल

बिनु रायमाझी पौडेल

शिवराज अधिकारी

लक्ष्मी देवी श्रेष्ठ

गीता गुरुङ

माया श्रेष्ठ

मिना पोखरेल

दीपेन्द्र श्रेष्ठ

कञ्चन चन्द्र बादे

मीनकृष्ण महर्जन

हरिप्रभा खड्गी

छिरिङ दोर्जे लामा

सुरजचन्द्र लामिछाने

समिता खड्गी श्रेष्ठ

यमुनादेवी श्रेष्ठ

सुना परियार

कोइराला–थापा पक्षका सांसदहरू :

श्रीराम लामिछाने

उत्तम जोशी

सुरेश श्रेष्ठ

याङ्किला शेर्पा रुइत

शान्ता ढकाल

प्रदेश सरकार गठनमा माओवादी निर्णायक

विदुर । एक सय १० सदस्यीय बागमती प्रदेशसभामा बहुमतको सरकार बनाउन ५६ सिट चाहिन्छ । नेपाली काँग्रेससँग ३७, माओवादी केन्द्रसँग २१ र एकीकृत समाजवादीसँग सात सिट छ । अर्थात् यो सत्ता गठबन्धनको पक्षमा ६५ सिटसहितको सुविधाजनक बहुमत हो । तर, पहिलो दल नेपाली काँग्रेसलाई माओवादीले साथ दिएन भने बहुमत पुग्दैन । २७ सिट जितेर दोस्रो शक्ति बनेको एमाले नेतृत्वमा सरकार बनाउन पनि माओवादीलाई समेट्नुपर्ने हुन्छ । १३ सिट जितेको राप्रपा र साना दललाई मात्र समेटेर एमालेलाई बहुमत पुग्दैन ।

माओवादी र एमाले दुवै प्रतिपक्षमा बसे भने राप्रपा र समाजवादीलाई समेटेर काँग्रेसको नेतृत्वमा सरकार बन्न सक्छ । तर साना दललाई समेटेर सरकार बनाउँदा सत्ता टिकाउन चुनौती बन्छ । एमालेसँग रहेको २७ सिटमा राप्रपाको १३, एकीकृत समाजवादीको ७, हाम्रो नेपाली पार्टीको २ र नेमकिपाको २ सिट जोड्दा ५१ मात्र पुग्छ, जहाँ बहुमत पु¥याउन एमालेलाई माओवादीको साथ अनिवार्य छ । माओवादी वा काँग्रेसको साथ नभई बहुमत नपुग्ने भएपछि एमालेले प्रतिपक्षमै बस्ने रणनीति लिएको छ ।