विदुर । एक वर्षको अवधीमा नुवाकोटमा मानव बेचविखनको घटना एउटा मात्रै रहेको सरकारी तथ्याङ्क रहेको छ । विशेष गरी महिला बेचविखनको घटना अत्याधिक हुने नुवाकोटमा पछिल्लो समय त्यसमा कमी आएको हो । अंग्रेजी वर्ष अनुसार सन् २०२२ को अबधि भरीमा नुवाकोटमा मानव बेचविखनको मुद्दा एउटा मात्रै रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय नुवाकोटका प्रमुख एसपी रमेश पण्डितले बताएका छन् । उना अनुसार उक्त मुद्दाको पिडितमा भने पुरुष छन् । वैदेशिक रोजगारीको क्रममा एक पुरुष बेचिएको घटना मात्रै मुद्दाको रुपमा दर्ता भएको छ ।
यो तथ्याङ्कसंगै नुवाकोटमा पछिल्लो दुई वर्षदेखि महिला विक्रिको घटना शुन्य बनेको छ । गएको हप्ता अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक)ले आयोजना गरेको नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक–२०२३ को बार्षिक पुर्व समीक्षामा तथ्याङ्क राख्दै एसपी पण्डितले मानव अधिकार हनन्का घटना नुवाकोटमा केही कम भएको बताएका छन् । मानव बेचविखनको सन्र्दभमा महिला भन्दा पुरुषको घटना बढी आउने गरेको पनि उनले बताएका छन् । ‘बैदेशिक रोजगारीमा जाने क्रमम ठगिएका र बेचिएकाहरू आउने गरेका छन्, त्यसमा महिला भन्दा पुरुषको संख्या अधिक छ’, एपसी पण्डितले भने, ‘मुद्दा कै रुपमा चाँही अगाडी बढेको मानव बेचविखनको घटना भने हामीकहाँ एउटा मात्रै रहेको छ ।’
इन्सेकले पुस्तकको पुर्व समीक्षाको क्रममा अंग्रेजी वर्ष २०२२ अन्र्तगत नुवाकोटमा भएको मानव अधिकार हननको घटना र मुद्दा विवरण समेत सार्वजनिक गरेको छ ।
इन्सेक नुवाकोटको प्रतिनिधि नवदीप श्रेष्ठका अनुसार जर्वजस्ती करणीमा १५, जर्वजस्ती करणी उद्योगमा ६, कर्तब्य ज्यानमा ७, मानव बेचविखनमा १, बहुविवहामा ४, धरेलु हिंसामा १ र बोक्सी आरोपमा १ मुद्दा नुवाकोटमा एक वर्षको बीचमा रहेको छ ।
नुवाकोटका प्रमुख जिल्ला अधिकारी नारायणप्रसाद रिसालले सरकारी पक्षबाट नुवाकोटमा मानव अधिकार उलंघनको घटना नभएको बताएका छन् । जिल्ला कारागारमा क्षमता भन्दा बढी कैदीबन्दी राख्नु परेकोले त्यहाँ केही मानव अधिकारको संकुचन भएको हुनसक्ने उल्लेख गर्दै अन्य पक्षमा सरकारी पक्ष चनाखो र सावधानीपुर्वक काम गरिरहेको रिसालले बताए ।
‘मानव अधिकार हननका गम्भिर घटना नुवाकोटमा उल्लेख्य छैन र कानून कार्यान्वयनको अवस्थामा कमजोरी भइरहेको छ भन्ने सूचना पाउने वित्तिकै हामी तदारुकता देखाउनेछौं’ प्रजिअ रिसालले भने ।
जिल्ला न्यायाधीवक्ता टेकराज भुषालले मानव अधिकार हननका घटनाको मुद्दाहरूमा जाहेरी आउदा देखिनै मुद्दा र अपराधको उठान प्रष्ट रुपमा नहुँदा कहिलेकाही समस्या हुने गरेको बताए । अहिलेको अवस्थामा विकासको अधिकार र नैसर्गिक अधिकारको कुरा प्राथमिकतामा रहेको भुषालले बताए ।
नेपाल पत्रकार महासंघ नुवाकोटका अध्यक्ष कपिलदेव खनालले इन्सेकले प्रकाशन गर्ने वर्ष पुस्तक मानव अधिकारको क्षेत्रमा सरकारी दस्तावेज सरह रहेको बताउँदै नुवाकोटका घटनाहरू पुस्तकमा कम आउनु सुखद पक्ष रहेको बताए । मानव अधिकार हनन र अपराधका कुरा कम हुनु नै कानूनी समाजको नमूना रहेको उल्लेख गर्दै खनालले पछिल्लो समय मानव अधिकार हनन्का सन्र्दभमा नुवाकोटमा कमै मात्रामा घटना भएको बताएका छन् ।
No comments:
Post a Comment